पत्याउनुस् या नपत्याउनस्, १२ वर्षे बालिकाको एक महिनामै दुई जनासँग बिहे

केन्यामा एक महिनाभित्र दुई वयस्क पुरुषसँग छुट्टाछुट्टै विवाह गर्न बाध्य पारिएकी एउटी १२ वर्षीया बालिकाको अधिकारीहरूले उद्धार गरेका छन् ।

राजधानी नाइरोबीबाट पश्चिममा अवस्थित नारोक काउन्टीमा बसोबास गर्ने ती बालिकाको आफ्नै पिताले पहिलो पटक ५१ वर्षीय व्यक्तिसँग बलपूर्वक विवाह गराइदिएका थिए । उनी त्यहाँबाट भागिन् । तर उनको अर्का ३५ वर्षीय पुरुषसँग विवाह भयो ।

त्यसपछि बल्ल बालअधिकारकर्मी र सरकारी अधिकारीहरूले उनको उद्धार गरे । केन्यामा १८ वर्ष नपुगेका व्यक्तिसँग विवाह गर्नु अपराध मानिन्छ । अर्की बालिकालाई उद्धार गर्ने प्रक्रिया चलिरहँदा आफूले ती बालवधूबारे सूचना पाएको उद्धारमा संलग्न अभियानकर्मीले बताएका छन् ।

“उनका बुबाले अधबैँसे मानिसलाई बिहे गर्न ती बालिका दिए । उनीसँग अर्का तन्नेरीसँग बिहे गर्नुबाहेक अरू विकल्प थिएन,” नारोक काउन्टी पीस असोसीएशनका जोशुआ कापुटाहले भने । कापुटाहका अनुसार गरिबी तथा कोरोनाभाइरस महामारीका कारण विद्यालयहरू बन्द भएकाले बालविवाह बढेको छ ।

“केही परिवार भोका छन् र बेहुला पक्षबाट उपहारमा पाइने दुई वा तीनवटा गाईको सम्भावना निकै आकर्षक भएको हुनसक्छ,” उनले भने । नारोक काउन्टमा बस्ने मासाई समुदायमा उमेर नपुगेका केटीको बिहे गरिदिने प्रचलन रहेको छ ।

तर देशको कानुनले १८ वर्ष नपुगी गरिने विवाहलाई अपराध मान्छ । म्वाईका अनुसार मासाई केटीहरूलाई घरबारमा ऐश्वर्यका रूपमा हेरिन्छ र प्रायः तिनको विवाह पिताले रोजेको पुरुषसँग हुन्छ । उक्त समुदायमा छोरी दिएर उपहारस्वरूप बस्तुभाउ लिने चलन छ ।

केन्याबाट प्रकाशित हुने स्ट्यान्डर्स समाचारपत्रका अनुसार पहिलो बेहुलाले ती बालिकाका पितालाई चारवटा गाई दिएका थिए । ती बालिकाले विवाह नगर्ने भनेर विरोध गरिन्। तर आफन्तहरूले उनलाई कुटपिट गरे । “म भागेँ अनि गाली खाने डरले पछि बुवाको घर जान सकिनँ। त्यसैले ३५ वर्षका विवाहित व्यक्तिसँग बिहे गरेँ,” उनलाई उक्त पत्रिकाले उद्धृत गरेको छ ।

कापुटाहका अनुसार ती बालिकाले पिताले उनलाई फेला पारे र पहिलो दुलाहाका पुर्‍याइदिए। सरकारी अधिकारीहरूसहित उद्धार गर्न पुग्दा ती व्यक्ति भागिसकेका थिए । प्रहरीले ती बालिकाका पिता र उनीसँग विवाह गर्ने दुई पुरुषको खोजी गरिरहेको स्थानीय सञ्चारमाध्यमहरूले जनाएका छन् । दोषी प्रमाणित भए उनीहरू प्रत्येकलाई १० लाख शिलिङ (झन्डै ११.२२ लाख नेपाली रुपैयाँ) दण्ड वा पाँच वर्षसम्मको कारावास वा दुवै सजाय हुनसक्छ । बिबिसिबाट