तिज पर्व विशेष गरेर हिन्दु धर्मावलम्बी महिलाहरुले सदियौँदेखि मनाउँदै आएको परम्परा हो । ठोस रूपमा भन्नु पर्दा यो पर्व मनाउने प्रचलन भनेको सामन्ती संस्कृतिको उपज नै हो । यो चाड धार्मिक परम्परामा वा आदर्शवादी चिन्तनबाट प्रेरित हुने गर्छ । यसले नैतिकता, दर्शन, कला, शिक्षा र साहित्यलाई भौतिक आधारबाट अ...
भाद्र २२, 2075 प्रसंग २०४६/०४७ को जनआन्दोलनको हो । ३० वर्षे पञ्चायती शासनको विरोध मुुलतः नेपाली कांग्रेस र कम्युनिस्ट पार्टीहरुका विभिन्न घटकहरुले गरिरहेका थिए । त्यसमा विपी कोईरालाको राजासँगको मेलमिलाप नीतिले खासै फाईदा गरेको थिएन भने त...
श्रावण २६, 2075 राज्य सञ्चालनमा एकात्मक शासनले दुर्गम पारिएका क्षेत्रहरु दिन प्रतिदिन उपेक्षमा पर्दै गएका छन् । संविधानभन्दा माथि जन्मका आधारमा कोही पनि हुन सक्दैन । अथवा जनताको संविधान जनताद्धारा लेखिनुपर्दछ । अबको नेपालमा सबै प्रकारका स...
श्रावण ३, 2075 मार्सी धानको चामल कुनै बेला राणा प्रधानमन्त्री जंगबहादुर राणाले बेलायती महारानीलाई उपहार पठाएको इतिहासमा उल्लेख छ । राणाकालमा मार्सी धान कर वा कुतका रुपमा राज्यलाई बुझाउनु पर्दथ्यो । त्यसरी बुझाएको धान राजा तथा राणाहरुका द...
असार २०, 2075 सामाजिक पूँजीले समाज विकास प्रक्रियालाई सशक्त ढंङ्गले प्रभाव पारेको हुन्छ । मान्छेको सामाजिक पूँजी भनेकै संघ सङ्गठन, समूह, नेटवर्क आदिमा आवद्ध रहने प्रक्रिया हो । जो मान्छे समाजमा जति नै धेरै अन्तरघुलित भएको हुन्छ, उसको सा...
चैत्र २९, 2074 गोरो अनुहार, उचालिएको वक्ष, ख्याप्प टाँसिएको पेट, नापो पुगेको उचाइ, जोख्दा ठिक्कको तौल, एकै किसिमको बोली, कम्मर लच्काउने हिँडाइ (क्याटवाक), हाँस्दा खित्का छाड्ने वा मुख बाउने होइन ठिक्क हाँस्नु पर्ने, लाली पोतिएका ओठ, टाँस...
फाल्गुन २, 2074 काठमाडौँ । यतिबेलातिम्रो योनिमा हाम्फालेरसारा लाजहरूले गरेका छन्, आत्महत्यार स्थापित भएको छ मात्र पाँच इन्चको बर्बर वस्तुको सत्ता जहाँ आफ्नै छोरीमाथि घोप्टिएर तृप्त भएको बाउ हरिया दाँत ङिच्याएर गरिरहन्छ यो फोहोरी सत्ता...
फाल्गुन १, 2074 काठमाडौँ । रोल्पा जिल्लाको सखीस्थित होलेरी प्रहरी चौकी र रुकुम जिल्लाको आठवीसकोटस्थित प्रहरी चौकीमा ०५२ फागुन १ गते आक्रमण गरेर नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादीले जनयुद्धको शुरुवात गरेको थियो । २२ वर्षको अन्तरालमा माओवादी थ...
माघ १४, 2074 केही महिनाअगाडि जनार्दन घिमिरेज्यूसँग कान्तिपुर एफएमको अन्तर्वार्तामा उहाँले सोध्नुभएको थियो, 'गणितमा मास्टर्स गर्नुभएको विद्यार्थी आफ्नो विधासँग असम्बन्धित रहेको धर्म, दर्शन र संस्कृतिको क्षेत्रमा कलम चलाउने प्रेरणा कहा...
माघ १४, 2074 प्रधानमन्त्री र नेपाली कांग्रेस पार्टी सभापति शेरवहादुर देउवाप्रति दया गर्ने कि माया ? सवै कांग्रेसजनलाई जस्तै मलाई पनि दोधार भैरहेको छ । देउवालाई कांग्रेस र लोकतन्त्रको शत्रु ठान्ने कि मित्र ? छुट्याउन गाहृो छ । कांग्रेस...
पुष २७, 2074 अहिले प्रदेश राजधानी बनाउने आन्दोलन तातेको छ । खासगरी प्रदेश नं. १ को राजधानी धनकुटालाई बनाउनुपर्ने भन्दै चरणवद्ध आन्दोलनहरु भइरहेका छन् । एकातिर धनकुटामा आन्दोलन चर्किएको छ भने काठमाडौंमा पनि दिनहुँ धर्ना भइरहेका छन् । आख...
मंसिर २९, 2074 ‘कांग्रेसले हा¥यो । सकियो । पत्तासाफ भया अब कांग्रेस माथि उठ्दैन् ।’ अहिले सबैको मुखमा त्यही छ । यसले कांग्रेसीहरुको मन दुख्नु स्वभासिवकै हो । किनभने १० र २१ मंसिरमा सम्पन्न प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको निर्वाचनमा नेपाली कां...
कार्तिक ९, 2074 यदि व्यक्तिगत स्वार्थभन्दा माथि उठेर प्रदेशको विकास गर्ने हो भने धनकुटाभन्दा अरु जिल्लालाई राजधानी बनाउन उचित मापदण्डहरु देखिँदैन । यद्दपि मेरो अरु कुनै जिल्लासँग पूर्वाग्रह रहेको छैन । प्रदेश नं. १ तराईभन्दा बढी पहाडी जि...
कार्तिक ७, 2074 देशको विभिन्न राजनैतिक अवस्थामा हामीले बेग्ला–बेग्लै राजनैतिक शक्तिहरूसित कार्यगत एकता वा चुनावी तालमेल समेत गर्ने गरेका छौँ । हामीले एमाले वा माओवादी–केन्द्रसँग जुन चुनावी तालमेल गरेका छौँ, त्यसलाई पनि त्यही सन्दर्भमा हेर...
आश्विन १२, 2074 आजभन्दा लगभग ४० वर्ष अगाडि नै पाल्पाको विकासका लागि शिक्षा, स्वास्थ्य र पर्यटनलाई अगाडि बढाउनुपर्छ भनेर त्यसबेलाका अग्रज स्व. भुयुमान लिगल, गणेशमान महर्जन लगायतले भन्ने गर्दथे । ४० वर्षपछिको अहिलेको अवस्थामा हेर्दा शिक्षाक...
सप्तरी । हिन्दू नारीहरुले पति तथा सन्तानको सुख, शान्ति र दीर्घायूको कामना गर्दै मनाउने जितिया पर्...